زمزمه مناجات ابوحمزه ثمالی، دعای مجیر، جوشن کبیر، افتتاح و غیره در شب و روز ماه رمضان جان عاشقان را صفا می بخشد؛ اما، چه زیباست برای رسیدن به معبود بی منتها به《 اِنَّ اللهَ جَمِیلٌ وَ یُحِبُّ الجَمالُ》متوسل شدن و راهی زیباتر به معبود برگزیدن. هنر، ابزاری که برای بیان احساسات و عواطف بشر نقش بی بدیلی را برعهده دارد، برای دین نیز نقش آفرینی می کند. ابتهال یکی از شاخه های هنری است که برای انتقال مفاهیم والای دینی به کار می رود.
رسول دوست محمدی از مبتهلین ممتاز استان و از قاریان جمع خوانی استان در تعریف این نوع هنر می گوید: ابتهال در اصطلاح به معنای گریه کردن، دعا کردن و زاری کردن است و در اصطلاح اهل موسیقی، نوعی هنر است که به صورت انفرادی، بدون آلات موسیقی با حالتی خاشعانه درقالب دعا، مناجات و راز و نیاز با خدا، اشعاری با مضمون دعا، سروده ها و اشعاری با مضامین دینی و عرفانی، مدح اهل بیت( ع) صورت می گیرد.
مجید طالبی زاده از مبتهلین ممتاز کرمان که صوت زیبای قرآنش چند سالی است در حسینیه ثارالله کرمان شنیده می شود، چنان از ابتهال می گوید که ما را مشتاق شنیدن قطعه ای هر چند کوتاه از این هنر می کند. وی گفت: ابتهال، هنری آوایی است که با جذابیت و زیبایی خاصی، دل های مخاطبان خود را چنان مسحور فضای روحانی متن و موسیقی برخاسته از صوت و حنجره طلایی انسان قرار می دهد که گویی روح از کالبد جدا شده است و در فضای روحانی به پرواز درمی آید.
طالبی زاده با بیان اینکه از حیث مطلالعات تاریخی هنر ابتهال در کشور مصر خلق و ایجاد شده است، افزود: این هنر بعد از آن به سایر بلاد و کشورهای اسلامی منتشر و ترویج شده است.
وی از حضور این هنر در زبان فارسی با اندک تفاوتی سخن می گوید: در زبان فارسی این هنر را داریم و مداحان مدح اهل بیت (ع) را با همین حالات و با اشعاری با همین مضامین می خوانند. ابتهال نیز با همین مضامین؛ اما، با الفاظ و شعرهای عربی صورت می گیرد.
فرهنگ شیعه قابلیت فراوانی برای میزبانی از این هنر موسیقیایی دارد.
مجیدطالبی زاده می گوید: در فرهنگ تشیع به خاطر حضور مضامین ارزشمند در ادعیه، مطالب وارده از معصومین (ع)، وجود اشعار و متون در مدح و منقبت اهل بیت (ع)، غنای ادبی برای هنر ابتهال فراهم است.
وی با بیان اینکه بهترین شیوه برای ترویج ادعیه وارد شده، مدح اهل بیت (ع) و متون مفاتیح الجنان در بین جوانان زیبا خواندن و زیبا ارائه کردن این منابع است. از کم رنگ بودن این هنر در کشور انتقاد کرد .
دوست محمدی استاد طه الفشنی، استاد نصرالدین طوبار، استاد سید محمد نقش بندی، محمد عمران و شیخ محمد فیومی را از مبتهل های معروف جهان اسلام، عباس سلیمی را یکی از مبتهلین ایرانی و مرحوم محمد باقر قهاری، هادی حافظ آبادی و مجید طالبی زاده را از مبتهلین استان معرفی کرد.
گرچه مسابقات ابتهال هر ساله برگزار می شود؛ اما، معرفی بیشتر آن به علاقمندان و فعالیت فعالان عرصه هنر ضروری به نظر می رسد.
اما پیشنهاد طالبی زاده این فعال عرصه ابتهال، برای رسیدن به جایگاه بهتر ابتهال در جامعه چیست؟ وی می گوید: چون، ابتهال، یک هنر وارداتی است باید حمایت مسئولین فرهنگی را داشته باشیم.
از طرفی؛ چون، الحانی که در ابتهال مورد استفاده قرار می گیرند، همه به شکل گسترده تر و بسیار عمیق تر برگرفته از تلاوت قرآنند، می باید کسانی که در تلاوت کار می کنند، به نوعی خودشان را به ادعیه مأثوره و وارده از اهل بیت (ع) وصل کنند و به شکلی با الحانی که در تلاوت قرآن سال ها تلاش کردند و به موفقیت هایی رسیده اند، خیلی زیبا وارد شوند و به گونه ای مؤثر دعاها و ادعیه ائمه معصومین (ع) را به نسل جدید منقل کنند.
به هرحال بها دادن به هر آن چه که ما را به قرب معبود می رساند، هنری قابل ستایش است؛ اما، چه خوب است برای رسیدن به پروردگار متعال بهترین ها را انتخاب کنیم.
...........................
منبع باشگاه خبرنگاران جوان
